Terapia EMDR pomaga w skutecznym leczeniu traumy.

Trauma, to ogólne pojęcie stosowane do sytuacji, które wiążą się z doświadczaniem silnego stresu i silnych przeżyć emocjonalnych powodujących przekroczenie granicy adaptacyjnej. Im wcześniej dojdzie do wystąpienia zdarzenia urazowego, tym większe powoduje to zmiany w strukturze osobowości, co wyraża się trudnościami w utrzymaniu bliskich relacji, trudnościami z regulacją emocji, utrwalonymi negatywnymi przekonaniami na swój temat, wraz z uczuciami wstydu, winy lub porażki.

Jedna z klasyfikacji wyróżnia traumę typu 1 i typu 2

Trauma typu I – jest wynikiem nagłego, niespodziewanego i krótkotrwałego wydarzenia zagrażającego życiu. Zaliczamy do niej: nagłą śmierć bliskiej osoby, poronienia, wypadki komunikacyjne, napady, klęski żywiołowe, gwałty.

Trauma typu II – związana jest z długotrwałymi i powtarzającymi się zdarzeniami jak np.: przemoc w rodzinie, nadużycia seksualne, mobbing, alkoholizm, okoliczności związane z wojną.

Niektórzy badacze przedmiotu wyróżniają również traumę relacyjną. Odnosi się ona do przykrych doświadczeń mających swe początki w okresie wczesnego dzieciństwa wiązanymi z osobami bliskimi, które utrudniały budowanie poczucia bezpieczeństwa np. kontakt z opiekunem niestabilnym psychicznie, doświadczanie permanentnych wyzwisk, niesprawiedliwe karanie itp.

Człowiek w sytuacji zagrożenia życia i/ lub zdrowia uruchamia mechanizmy obronne, które pozwalają mu przetrwać. Jednym z takich mechanizmów może być wyparcie, tłumienie, czy dysocjacja.

Te odszczepione ( zdysocjowane ) części, wspomnienia urazowe zostają zamrożone w mózgu i uwięzione w sieci neuronów wraz z takimi samymi emocjami, przekonaniami i odczuciami fizycznymi, które były obecne w chwili zranienia. Wydarzenie traumy zostaje odizolowane od reszty wspomnień i zablokowane w sieci pamięci wskutek czego nie dochodzi do przetwarzania urazowego zdarzenia.

Dzieje się tak dlatego, że doświadczenie traumy zmienia reakcję biochemiczną w mózgu. Dochodzi do nadmiernego wydzielania hormonów stresu – adrenaliny i kortyzolu, które blokują system przetwarzania w mózgu. Wskutek czego informacje związane z traumą utrzymują w izolacji i zastoju.

Te niezintegrowane, nieprzepracowane informacje mogą ujawniać się w dorosłym życiu np. w formie flashbacków ( intruzywnych wspomnień), które wdzierają się do naszej świadomości bez naszego udziału. Przywołują wyraźne obrazy, emocje, a nawet doznania fizyczne takie, jakich doświadczaliśmy podczas wydarzenia traumatycznego.

W naturalnym procesie bolesne doświadczenie zostaje przez układ nerwowy przetworzone. Z czasem nabieramy do niego dystansu ( patrzymy na nie jakby z boku, pozostaje ono w przeszłości ). Natomiast zablokowane doświadczenie urazowe powoduje, że osoba może mieć wrażenie jakby na nowo przeżywała wydarzenie traumatyczne, tak jakby działo się ono w chwili obecnej. Emocje, wrażenia, myśli jakie jej towarzyszyły są ciągle żywe, choć mogą one ulec częściowej lub całkowitej amnezji.

Do przepracowania tych zamrożonych w sieci neuronów traumatycznych wspomnień , ich integracji, uwolnieniu od bolesnych emocji i negatywnych przekonań na swój temat służy terapia EMDR.

EMDR – Eye Movement Desensitization and Reprocessing ( odwrażliwianie i ponowne przetwarzanie za pomocą ruchów gałek ocznych) zostało opracowane w końcu lat 80 ub. wieku w USA przez Francine Shapiro.

Metoda ta w bardzo dużym uproszczeniu polega na przywołaniu bolesnego wspomnienia/zdarzenia, przeformułowaniu negatywnego przekonania na swój temat na przekonanie pozytywne, skupieniu uwagi na zakłócających emocjach i odczuciach z ciała przy jednoczesnej, naprzemiennej stymulacji obu półkul mózgowych najczęściej przez ruch gałek ocznych. Polega to na tym, że pacjent podąża wzrokiem za dłonią terapeuty. Ten ruch powoduje naprzemienną stymulację półkul mózgowych. W uproszczeniu prawa półkula odpowiada za emocja, lewa za logiczne myślenie i procesy poznawcze. Kiedy przeżywamy traumę równowaga pomiędzy półkulami zostaje zachwiana, a ruchy gałek ocznych pomagają ją przywrócić. Dzięki tej metodzie przeszła trauma staje się już tylko wspomnieniem, bez silnego ładunku emocjonalnego, bez destrukcyjnego wpływu na teraźniejszość.

Literatura:

Francine Shapiro – Pozostawić przeszłość w przeszłości 2017

Bessel Van Der Kolk  – Strach ucieleśniony .  Wyd.  Czarna Owca 2018