Tożsamość płciowa. Ludzka płciowość jest uwarunkowana przez szereg czynników: biologiczne, genetyczne, anatomiczne, hormonalne, kulturowe. Dziecko wychowuje się wg. standardów męskości i kobiecości przyjętych przez społeczne wyznaczniki. Dzieci od urodzenia są otoczone osobami różnej płci, które określają je jako chłopiec lub dziewczynka.
Przez cały okres dzieciństwa oczekiwania dotyczące płci są wzmacniane poprzez różnicowanie i grupowanie dzieci pod kątem płciowości.Tożsamość płciowa kształtuje się lata, a zaczyna się tworzyć już w okresie wczesnodziecięcym, kiedy to osoba uczy się dostrzegać i odpowiadać na kierowane pod jej adresem społeczne oczekiwania. Schemat świadomości płciowej zaczyna się tworzyć tuż po urodzeniu m.in. na podstawie obserwacji.
Choćby poprzez sposób ubierania, zabawy jakie oferujemy dzieciom uczymy je określonych ról i postaw. Na podstawie obserwacji podejmujemy role związane z płcią. Płeć społeczno – kulturowa wyprzedza płeć biologiczną. To kontekst kulturowy – zachowania, postawy, motywy, które dane społeczeństwo uważa za właściwe nadaje znaczenie dla danej płci. I tak prawdziwy mężczyzna ma być niezależny, mało emocjonalny, stanowczy, silny, dominujący.
Cechy kojarzone w naszym kręgu kulturowym z kobiecością to uczciwość, troskliwość, uległość, zdolność do poświęceń, opiekuńczość. Istnieją cechy, które z większą częstotliwością występują u mężczyzn lub u kobiet, jednak nie istnieje żadna cecha psychiczna, którą by można przypisać wyłącznie jednej płci.
Nie jest więc możliwe wskazanie z naukową dokładnością tego, co „typowo męskie” i tego, co „typowo kobiece”. Pojęcie stałości płciowej rozwija się stopniowo.
Do pierwszego roku życia dzieci traktują twarze męskie i kobiece jakby należały do dwóch różnych kategorii. Aspekt stabilności płci większość dzieci zaczyna rozumieć w 4 roku życia. Przyjmuje się, że około 5 roku życia identyfikacja płciowa zostaje ukształtowana.
W tym też okresie życia dzieci wkraczają w etap zwany „rozwojowym seksizmem”, co przejawia się zabawami tylko z dziećmi tej samej płci, wybieraniem zabawek, gier przypisywanych danej płci. Pomiędzy 3, a 6 rokiem życia następuje uwewnętrznienie norm związanych z rolami płciowymi. Proces ten osiąga pełny rozwój w wieku ok.20- 25 lat wraz z dojrzałością płatów czołowych odpowiedzialnych za procesy decyzyjne.
Tożsamość płciowa kształtuje się przez całe życie człowieka i wpływa w decydujący sposób na całe jego życie czego dowodem jest min. funkcjonowanie psychoseksualne w pełnym cyklu rozwojowym – w różnych wzorach i odmiennych formach realizacji.
Bibliografia: H. Bee: Psychologia rozwojowa człowieka. Poznań 2004r.